लोकसेवा हक्क अधिनियम
आपली सेवा आमचे कर्तव्य
महाराष्ट्र राज्यातील नागरिकांना शासनामार्फत व शासनाचे अधिनस्त सर्व सार्वजनिक प्राधिकरणांमार्फत दिल्या जाणाऱ्या अधिसूचित सेवा पारदर्शक, गतिमान व विहित कालमर्यादेत देण्यासाठी महाराष्ट्र लोकसेवा हक्क अधिनियम 2015 पारित करण्यात आला असून तो दि. 28.04.2015 पासून अंमलात आहे. नागरिकांना सुलभ व कालमर्यादेत सेवा मिळाव्यात हे त्याचे उद्दिष्ट आहे.
वरीलप्रमाणे अधिसूचित सेवा नागरिकांना दिल्या जात आहेत किंवा नाही यावर देखरेख, समन्वय, सनियंत्रण ठेवण्यासाठी व या संदर्भात सुधारणा सुचविण्यासाठी उपरोक्त कायद्यान्वये महाराष्ट्र राज्य सेवा हक्क आयोग गठीत करण्यात आला असून आयोगामध्ये एक मुख्य आयुक्त व सहा आयुक्त कार्यरत आहेत. आयोगाचे मुख्यालय नविन प्रशासकीय भवन, मंत्रालयासमोर, मुंबई येथे असून सहा विभागातील मुख्यालयाच्या ठिकाणी आयुक्तांची कार्यालये आहेत.
पात्र नागरीकांना विहित वेळेत सेवा न मिळाल्यास अथवा नियमोचित कारणाशिवाय ती नाकारल्यास अशा निर्णयाविरुद्ध संबंधितांना वरीष्ठांकडे प्रथम व द्वितीय अपिल करता येते व तरीही समाधान न झाल्यास आयोगाकडे तृतीय अपिल करता येते. कसूरदार अधिकाऱ्यास प्रतिप्रकरण रु. 5000/- पर्यंत दंड होऊ शकतो. या विभागामार्फत दिल्या जाणाऱ्या अधिसुचित सेवांची यादी सोबतच्या प्रपत्रात दिली आहे.
महाराष्ट्र राज्य सेवा हक्क आयोगाची वेबसाईट खालीलप्रमाणे आहे :-https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in/
लोकसेवा हक्क कायद्यांतर्गत अधिसूचित सेवांची यादी
अनुक्रमांक | विभाग | सार्वजनिक सेवा | सेवा प्रदान करणे साठी वेळ मर्यादा (दिवस) | पदनिर्देशित अधिकारी | प्रथम अपील अधिकारी | द्वितीय अपील अधिकारी |
1 | महसूल सेवा | शेतकरी असल्याचा दाखला | ७ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
2 | महसूल सेवा | अधिकार अभिलेखाची प्रमाणित प्रत | ७ | लिपिक / तलाठी | ना.तहसिलदार | तहसिलदार |
3 | महसूल सेवा | अधिकार अभिलेखाची प्रमाणित प्रत | १५ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
4 | महसूल सेवा | भुमिहीन शेतमजुर असल्याचा दाखला | १५ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
5 | महसूल सेवा | डोंगर/ दुर्गम क्षेत्रात राहत असल्याचे प्रमाणपत्र | १ | अ. कारकून / ना. तहसीलदार | ना.तहसिलदार/ तहसीलदार | उपविभागीय अधिकारी |
6 | महसूल सेवा | जमिनीचा औद्योगिक प्रयोजनासाठी वापर करण्यासाठी अनुसूचित नसलेले कोणतेही झाड तोडण्याची परवानगी | १५ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
7 | महसूल सेवा | उत्पन्न प्रमाणपत्र | १५ | ना.तहसिलदार | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी |
8 | महसूल सेवा | तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र | ७ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
9 | महसूल सेवा | वय, राष्ट्रीयत्व आणि अधिवास प्रमाणपत्र | १५ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
10 | महसूल सेवा | ऐैपतीचा दाखला (रु.२ लक्ष पर्यंत ) | २१ | ना.तहसिलदार | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी |
11 | महसूल सेवा | ऐैपतीचा दाखला (रु.२००००१ ते ८ लक्ष पर्यंत) | २१ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
12 | महसूल सेवा | ऐैपतीचा दाखला (रु.८००००१ ते ४० लक्ष पर्यंत) | २१ | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी | जिल्हाधिकारी |
13 | महसूल सेवा | ऐैपतीचा दाखला (रु. ४० लक्ष पुढे) | २१ | जिल्हाधिकारी | अप्पर आयुक्त | विभागीय आयुक्त |
14 | महसूल सेवा | ज्येष्ठ नागरिक प्रमाणपत्र | ७ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
15 | महसूल सेवा | सांस्कृतिक कार्यक्रम परवाना | ७ | तहसीलदार तथा तालुका कार्यकारी दंडाधिकारी | उपविभागीय अधिकारी | अतिरिक्त जिल्हा दंडाधिकारी |
16 | महसूल सेवा | औद्योगिक प्रयोजनार्थ जमीन खोदण्याची परवानगी( गौण खनिज उत्खनन) | १५ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
17 | महसूल सेवा | अल्प भु-धारक दाखला | १५ | तहसिलदार | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी |
18 | महसूल सेवा | प्रतिज्ञापत्र साक्षांकित करणे | १ | अ. कारकून / ना. तहसीलदार | ना.तहसिलदार/ तहसीलदार | उपविभागीय अधिकारी |
19 | महसूल सेवा | जातीचे प्रमाणपत्र | २१ | उपविभागीय अधिकारी/ उप जिल्हाधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी | जिल्हाधिकारी |
20 | महसूल सेवा | नॉन-क्रिमिलेयर प्रमाणपत्र | २१ | उपविभागीय अधिकारी | अप्पर जिल्हाधिकारी | जिल्हाधिकारी |
सेवा हमी कायदा
अ. क्र. | विभाग | उपविभाग | एकूण लोकसेवा | शासन निर्णय |
१ | गृह विभाग | गृह विभाग(गृह) | १८ | डाउनलोड जी.आर. |
परिवहन | १४ | डाउनलोड जी.आर. | ||
राज्य उत्पादन शुल्क | ५१ | |||
महाराष्ट्र मेरिटाइम बोर्ड | ७ | डाउनलोड जी.आर. | ||
२ | महसूल व वन विभाग | महसूल विभाग | २० | डाउनलोड जी.आर. |
महसूल (जमीन अभिलेख आणि ४४अ आणि ७/१२) | २० | |||
करमणूक कर विषयक सेवा | – | |||
वन विभाग | ११ | डाऊनलोड जी.आर. | ||
आय.जी.आर. | १५ | |||
३ | कृषी, पशुसंवर्धन, दुग्धविकास आणि मत्स्यव्यवसाय विभाग | कृषी – विद्यापीठ | २५ | डाउनलोड जी.आर. |
पशुसंवर्धन, दुग्धविकास | १४ | |||
मत्स्यव्यवसाय विभाग | ६ | |||
४ | यू.डी. | यू.डी.डी. | ५२ | |
५ | कायदा आणि न्याय विभाग | कायदा आणि न्याय विभाग | ४ | डाउनलोड जी.आर. |
६ | ग्रामविकास विभाग | ग्रामविकास विभाग | ७ | डाउनलोड जी.आर. |
७ | मृद व जलसंधारण विभाग | मृद व जलसंधारण विभाग | ८ | |
८ | अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक संरक्षण विभाग | अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक संरक्षण विभाग | १६ | डाउनलोड जी.आर. |
९ | गृहनिर्माण | म्हाडा | १२ | |
बॉम्बे इमारत दुरुस्ती आणि पुनर्रचना मंडळ | ४ | |||
झोपडपट्टी पुनर्वसन प्राधिकरण | ५ | |||
१० | महिला आणि बाल विकास | महिला आणि बाल विकास | ८ | डाउनलोड जी.आर. |
११ | कौशल्य विकास आणि उद्योजकता विभाग | कौशल्य विकास आणि उद्योजकता विभाग | २ | |
१२ | अल्पसंख्याक विकास विभाग | अल्पसंख्याक विकास विभाग | १ | डाउनलोड जी.आर. |
१३ | उद्योग / कामगार / ऊर्जा विभाग | उद्योग विभाग | १६ | |
एमआयडीसी | ७ | |||
डीजीपीएस | २ | डाउनलोड जी.आर. | ||
कामगार विभाग | ४१ | डाउनलोड जी.आर. | ||
ऊर्जा विभाग | १४ | डाउनलोड जी.आर. | ||
महावितरण | – | डाउनलोड जी.आर. | ||
१४ | वित्त विभाग | वित्त विभाग | ४ | डाउनलोड जी.आर. |
१५ | डब्ल्यू.आर. डी | डब्ल्यू.आर. डी | १० | डाउनलोड जी.आर. |
१६ | सहकार विभाग, विपणन वस्त्रोद्योग | सहकार विभाग, विपणन वस्त्रोद्योग | ९ | डाउनलोड जी.आर. |
१७ | पाणी पुरवठा आणि स्वच्छता | महाराष्ट्र जीवन प्राधिकरण | २ | डाउनलोड जी.आर. |
भूजल सर्वेक्षण आणि विकास संस्था | २ | |||
१८ | सार्वजनिक आरोग्य विभाग | सार्वजनिक आरोग्य विभाग | ६ | डाउनलोड जी.आर. |
१९ | सामाजिक न्याय विभाग | सामाजिक न्याय विभाग | १२ | डाउनलोड जी.आर. |
२० | आदिवासी विभाग | आदिवासी विभाग | १ | डाउनलोड जी.आर. |
२१ | शालेय शिक्षण आणि क्रीडा विभाग | शालेय शिक्षण आणि क्रीडा विभाग | १२ | डाउनलोड जी.आर. |
२२ | वैद्यकीय शिक्षण आणि औषध विभाग | एमईडीडी (आयुष) | – | |
एमईडीडी (डीएमईआर) | १ | |||
एमईडीडी(एमआयएमएच) | – | |||
एमईडीडी (एफडीए) | ४ | |||
२३ | पर्यटन विभाग | पर्यटन विभाग | २० | डाउनलोड जी.आर. |
२४ | उच्च शिक्षण आणि तांत्रिक विभाग | महाराष्ट्र राज्य तंत्रज्ञान शिक्षण मंडळ | ४ | डाउनलोड जी.आर. |
विद्यापीठ | ६ | डाउनलोड जी.आर. | ||
२५ | एमपीसीबी | एमपीसीबी | ४ | |
२६ | नियोजन विभाग | ईजीएस | २ | |
२७ | सार्वजनिक बांधकाम विभाग | सार्वजनिक बांधकाम विभाग | २ | |
२८ | विमुक्त जाती, भटक्या जमाती, ओबीसी, एसबीसी कल्याण विभाग | विमुक्त जाती, भटक्या जमाती, ओबीसी, एसबीसी कल्याण विभाग | – | |
२९ | मराठी भाषा विभाग | मराठी भाषा विभाग | – | |
३० | संसदीय कामकाज विभाग | संसदीय कामकाज विभाग | – | |
३१ | सामान्य प्रशासन विभाग | सामान्य प्रशासन विभाग | ५ |
पदनिर्देशित अधिकारी यांच्याकडून सेवा प्राप्त न झाल्यास अथवा दिलेल्या मुदतीत न मिळाल्यास व प्रथम आणि द्वितीय अपिलात न्याय न मिळाल्यास कायद्याच्या १८(१) नुसार अर्जदार नमुना V मध्ये द्वितीय अर्ज प्राप्त झाल्यापासून ६० दिवसात अपील दाखल करू शकतो.
महाराष्ट्र राज्य सेवा हक्क आयोग, नाशिक विभागीय कार्यालय, नाशिक
आयुक्त :श्रीमती चित्रा कुलकर्णी
पत्ता :’सिंहगड’, शासकीय विश्रामगृह,गोल्फ क्लब जवळ , नाशिक-४२२ ००२
दूरध्वनी :०२५३-२९९५०८०
ई मेल आयडी :rtsc[dot]nashik[at]gmail[dot]com